داویت (داتو) توراشویلی (David Turashvili) داستان نویس گرجی، در تاریخ ۱۰ مه ۱۹۶۶ در شهر تفلیس، گرجستان به دنیا آمد. پس از پایان دوره متوسطه تحصیلات خود را در رشته زبان و ادبیات گرجی در دانشگاه دولتی تفلیس ادامه داد. وی همچنین در حوزه تاریخ ادبیات، سینما و هنر در دانشگاه دولتی تفلیس و سپس در دانشگاه های لندن و مادرید تحصیل خود را تکمیل نمود.
در سال 1989 یکی از رهبران اعتراضات دانشجویی بود که در صومعههای "داویت گارجی" در شرق گرجستان، که قلمرو آن توسط ارتش اتحاد جماهیر شوروی بهعنوان میدان آموزشی مورد بهرهبرداری قرار گرفت، برگزار شد. اولین رمان های او که در سال 1988 بر اساس وقایع آشفتگی آن دوره منتشر شد، اولین نمایشنامه او "نسل جین" در می 2001 به اجرا درآمد. از دیگر آثار توراشویلی می توان به سفرنامه های "آمریکای شناخته شده و ناشناخته" (1993) و "کاتماندو" (1998) و دو مجموعه فیلمنامه های کوتاه داستانی و فیلم اشاره کرد. اولین مجموعه داستان کوتاه او مرانی در سال ۱۹۹۱ منتشر شد.
توراشویلی علاوه بر نمایشنامه، تالیفات متعددی در حوزه رمان و داستان دارد. مجموعه آثار وی به هفت زبان ترجمه و در نشریات کشورهای مختلف منتشر شده است. رمان "پرواز از شوروی" او در پنج کشور اروپایی منتشر شده است. او نویسنده کتاب های پرفروش گرجستان است وی همچنین نویسنده مقالات علمی-پژوهشی در نقد ادبی و تاریخ نگاری است.
رمان پرفروش "پرواز از شوروی"، که به زبان فارسی به قلم سعید خانجانی نژاد ترجمه شده و توسط انتشارات فرهنگ ایلیا به چاپ رسیده است، براساس حزنانگیزترین ماجرای گرجستان شوروی در دههی ۱۹۸۰ نوشته شده است. چندین جوان برای فرار از شوروی اقدام به هواپیماربایی کردند که اقدامی استثنائی در آن زمان بود، زیرا در آن زمان حتی فکر فرار از شوروی هم مجرمانه تلقی میشد. تلاش ساده لوحانه جوانان با شکست مواجه شد و منجر به تلفات خدمه و مسافران هواپیما شد. چند نفر از هواپیماربایان نیز جان باختند و بیشتر آنها در دادگاه محاکمه شدند. دولت شوروی، بیشتر این جوانها را به مرگ محکوم کرد. افکار عمومی دو دسته شدند برخی از مردم این جوانها را تروریست میدانستند و برخی دیگر استدلال میکردند که زندگی تحت لوای شوروی بهقدری تحملناپذیر است که ربایش هواپیما را توجیه میکند. "پرواز از شوروی" این فرصت را به خواننده میدهد تا از نزدیک با شخصیتهای اصلی آشنا شود و از ماجرای هواپیماربایی و قصد و نیت جوانان مطلع شود.
پرواز از شوروی که در قالب یک نمایش در گرجستان به روی صحنه رفت، یکی از موفقترین نمایشها در این کشور است.
یکی دیگر از داستان های محبوب داتو توراشویلی "گرجی خاتون" است. این اثر به ملکه گرجی امپراتوری سلجوقی اختصاص دارد. گرجی خاتون نوه ملکه تامار و دختر ملکه روسودان گرجستان و شاهزاده غیاثالدین سلجوقی، نوه قلیچ ارسلان دوم بود. وی در سیزده سالگی با سلطان سلجوقیان روم نامزد شد ومورد علاقه سلطان کیخسرو دوم بود.
داستان گرجی خاتون به همان اندازه جالب و غم انگیز است. چه گونه زنی است که سلطان غیاث الدین کیخسرو بن کیقباد، وزیر معینالدّین پروانه، مورزاقان اوربلیانی گرجی و بسیاری از افراد دیگر را مجذوب خود کرده باشد. سلطان کیخسرو سکه ای به نام او ضرب کرد که روی آن تصویر شیر و خورشید نقش بسته بود. این داستان که توسط چند نفر از مسافران، تاجران، مورخان روایت می شود، بسیار تاثیرگذار و جالب است. از این داستان برداشت می شود که گرجی خاتون با عارف و شاعر معروف مولوی ارتباط دوستانه داشته است. گرجی خاتون همچنین از ساخت و ساز مقبره این شاعر در قونیه حمایت نمود.
داتو توراشویلی به خوبی توانسته دنیای درونی و سرنوشت غم آنگیز شاهدخت گرجی را به خوانندگان معرفی کند. علاوه بر حقایق تاریخی شرح داده شده در کتاب، داستان ارزش ادبی زیادی هم دارد.
کتابشناسی:
- مجموعه داستان های کوتاه "مرانی" (1991)
- آمریکای شناخته شده و ناشناخته (1993)
- کاتماندو (1998)
- تبت دور نیست (2001)
- یک شب شهر غرق شده (2003)
- کفش ورزشی مشکی (2006)
- گورجی خاتون (2007)
- پرواز از شوروی (نسل جین) (2008)
- سیزدهم (2009)
- افسانه های آمریکایی (2010)
- اگر من یک بازیکن فوتبال بودم (2011)
- در انتظار دودو (2012)
- روزی روزگاری (2012)
- پادشاه جنگل ها (2013)
- آمستردام دیگر (2014)
داوید توراشویلی برنده جوایز ادبی بسیاری است که از جمله آنها می توان به جایزه ادبی "صابا" را برای بهترین نمایشنامه در سالهای ۲۰۰۳ ("دو جزیره در دریای سیاه") و ۲۰۰۸ ("کفش ورزشی مشکی") اشاره نمود.
نظر شما